Leerpunten voor participatie, vanuit de ervaring van participatieraden

“Onwijs interessant”, zei één van de deelnemers na afloop van de SIR workshop “Participatieraden: Hype of hulp?” op 1 oktober 2020. En zo was het! Volgens de deelnemers aan de workshop zijn participatieraden (of adviesraden) absoluut geen hype! Participatieraden zijn dé verbindende schakel tussen de samenleving en het gemeentehuis.

Door de participatieraden wordt veel werk verzet. Regelmatig boeken ze successen voor burgers. En ook gemeenten nemen participatieraden steeds serieuzer bij de ontwikkeling van gemeentelijk beleid. Toch zijn er ook nog grote uitdagingen. De belangrijkste leerpunten uit de workshop, waaraan zowel leden van participatieraden als gemeenteambtenaren deelnamen:

Participatieraden zijn een efficiënt en effectief middel om het college van B&W en het gemeentehuis te verbinden met de samenleving. Met de adviezen van de participatieraden sluit het beleid beter aan bij de behoefte van de inwoners.
In de raden zitten leden met een zeer diverse achtergrond, met een onafhankelijke voorzitter en bij voorkeur ondersteund door een secretaris (beschikbaar gesteld door de gemeente). Die diversiteit waarborgt dat alle groepen burgers vertegenwoordigd zijn of zich vertegenwoordigd voelen. Dát is de toegevoegde waarde, en meteen ook een uitdaging. Hoe krijg je bijvoorbeeld jongeren zover om mee te denken over gemeentelijk beleid?
Historisch is het werkterrein van participatieraden beperkt tot het sociaal domein (ingegeven door Gemeentewet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de Participatiewet en de Jeugdwet) met onderwerpen als zorg, welzijn, wonen, vervoer, werk, inkomen, participatie en leefbaarheid. Dat werkt prima en geeft focus. Soms echter is het goed ook aanpalende gebieden (bijvoorbeeld wonen, ruimtelijke ordening of duurzaamheid) mee te nemen en een meer integrale aanpak bij adviezen te hanteren.

Bekendheid met het werk van de participatieraad kan nog stukken beter zodat burgers de raden ook echt weten te vinden, en niet alleen in urgente gevallen. Een agenda van de vergadering in de gemeenterubriek in het huis-aan-huis-blad is in deze tijd niet meer genoeg. Ook participatieraden kunnen veel baat hebben met de SIR methodiek Relevant Gesprek© om hun achterbannen te betrekken. Ze moeten actief op zoek naar specifieke doelgroepen die door bepaald beleid beïnvloed (gaan) worden. Daarbij is een out-of-the box aanpak aan te raden. Moeilijk bereikbare doelgroepen zijn wel te bereiken via organisaties die dichterbij die doelgroep staan. Waarom niet de Voedselbank of Kledingbank betrekken als het gaat om minimabeleid?

Participatieraden functioneren het beste als ze vroegtijdig in gemeentelijke trajecten worden betrokken. In co-creatie ontstaat er iets waardevols. Participatieraad en ambtenaren zijn partners, met begrip en respect voor ieders rol. Het opbouwen en onderhouden van die relatie is zeer de moeite waard. Daarbij hoort ook dat de gemeente een inhoudelijke terugkoppeling geeft op de adviezen van de participatieraad.

De raden zijn er nadrukkelijk niet om de politiek of de gemeente te controleren. De onafhankelijke raden geven gevraagd en ongevraagd advies aan wethouders, ambtenaren en gemeenteraad. Misschien is Adviesraad dan ook een naam die de landing beter dekt.

Participatie- of adviesraden zijn de verbindende schakel tussen de samenleving en het gemeentehuis.
Iets om te koesteren.

Wil je ook verder met participatie? Klik op de buttons hieronder of neem direct contact op met Rob Dorscheidt.

Check onze training Burgerparticipatie of één van onze andere participatietrainingen

placeholder

Leerpunten voor participatie, vanuit de ervaring van participatieraden

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Heb je gevonden wat je zocht?