NIMBY? Omgaan met weerstand
We zijn de afgelopen jaren veel voorbeelden van weerstand bij participatietrajecten tegengekomen. Ons wordt vaak gevraagd om een participatieproces te begeleiden omdat dit zou moeten leiden tot draagvlak. Dit betekent dat er dus al verwacht wordt dat er op voorhand al geen draagvlak is voor een project. Hierop zeggen we altijd dat participatie niet persé leidt tot draagvlak, maar draagvlak wel het resultaat kan zijn van een goed doorlopen proces. Dit roept de vraag op wat zorgt er dan voor dat er weerstand is tegen bepaalde processen? En wat is een goed doorlopen proces?
NIMBY?
De rode draad door participatieprocessen met weerstand is dat het gaat om projecten die impact hebben op het leven van de deelnemers. Vaak zijn dit projecten in het ruimtelijk domein. Je kent natuurlijk het NIMBY principe, maar specifieker gaat het om projecten in het ruimtelijk domein waarbij aanpassingen plaats gaan vinden in de directe leefomgeving van de inwoners.
We ervaren een grote mate van betrokkenheid van inwoners bij de invulling van hun eigen leefomgeving. Hoewel het mooi is om te zien hoe betrokken deze groep inwoners zijn, kan deze betrokkenheid echter ook veel emoties oproepen. De weerstand en de bijbehorende emoties zien we terug bij besluiten over de invulling van bijvoorbeeld een nieuwe parkeerplaats, een fietspad, de aanleg van een nieuwe school in de buurt, of de aanleg van een zonnepark en de bouw van windturbines dan oproepen.
Hoe ga je hier mee om? Bereid het voor!
Om dergelijke participatieprocessen goed te kunnen doorlopen is een goede voorbereiding erg belangrijk. Want als je in een participatiegesprek eenmaal op weerstand stuit, dan hangt dit als een donkere wolk boven de rest van het proces. Met het goed voorbereiden van je participatieproces kun je de twee valkuilen in participatiegesprekken (het ontbreken van een goede aanpak en een stuurloos gesprek) grotendeels vermijden.
Het voeren van het gesprek is de primaire stap van het participatieproces waar je in het schrijven van je aanpak naar toe bouwt. We pakken dit als volgt aan: We maken eerst een participatieaanpak aan de hand van een Fasterclass sessie, waar we samen met een gemeente de 4 sleutels van het Relevant Gesprek® invullen. Waar we de vragen en de ruimte voor inbreng vastleggen zodat we de basis voor een gestuurd gesprek leggen. Dit werken we vervolgens verder uit in een uitvoeringsplan. Dit doen we aan de hand van het 10 stappenplan voor de uitvoering. In de stap 5 bereiden we ook het gesprek voor. Zo kun je beide valkuilen voorkomen en begin je goed voorbereid aan je gesprek.
Als je vermoed dat het een lastig gesprek gaat worden kun je er in de voorbereiding van deze gesprekken rekening mee houden. Als je actiever samen gaat werken met betrokkenen, zoals in een werkgroep, dan kan het verstandig zijn om procesafspraken te maken in een sessie. Als je een enkele bijeenkomst voorbereid, dan kan het in de presentatie opnemen van procesafspraken erg nuttig zijn. Als je afspraken maakt hoe je met elkaar omgaat, dan kun je hier altijd op terugvallen.
Toch een lastig gesprek?
Zelfs als je een goed uitvoeringsplan hebt, kan je op lastige gesprekken stuiten. Je kunt ten slotte niet op elk scenario voorbereid zijn. Maar om hier toch een goede draai aan te kunnen geven, is het handig als je bepaalde gereedschappen hebt om een gesprek weer op gang te kunnen helpen. Daarom hebben we besloten om de workshop om te zetten in een training. Heb je hier interesse in? Houd dan de kalender goed in de gaten, want vanaf september zullen we deze enkele keren per jaar gaan verzorgen. Wil je dat we deze training verzorgen voor jou en je team? Mail dan naar participatie@sir.nl om op de wachtlijst voor de incompanytrainingen te komen.
-
Inspiratie
-
-
Slimme gespreksinterventies bij participatie
