In gesprek over duurzame inzetbaarheid

Duurzame inzetbaarheid is een thema dat in iedere sector leeft, maar zeker in de bouw en infra. Van de 2900 werknemers die in 2014 met pensioen gingen, gingen 1800 werknemers (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt met pensioen. Sociale partners in de sector besloten daarom kennis- en adviescentrum Volandis op te richten. Volandis richt zich sinds 1 juli 2016 op het optimaal ondersteunen van werknemers en bedrijven bij hun invulling van duurzame inzetbaarheid. En daagt hen uit hier zelf mee aan de slag te gaan. SIR ontwikkelde de communicatiestrategie voor de organisatie en voert deze uit. We spraken met directeur Tjeerd Willem Hobma over het bereiken en in actie brengen van werknemers en werkgevers, de rol van partners en de kansen en knelpunten in de communicatie en het proces.

Werknemers in actie krijgen; hoe doe je dat? 

Volandis wil de sector in beweging brengen. Je brengt mensen pas in beweging, als je hun motieven kent. Door het PAGO, de medische keuring, weten we al veel over de medische toestand van werknemers. Wat we niet weten, zijn hun motieven zelf werk te maken van duurzame inzetbaarheid. Dus hoe blijf jij veilig, gezond en gemotiveerd aan het werk? Sommige werknemers zijn gevoelig voor vakmanschap, die kun je daarop aanspreken. Het hoort bij het nieuwe vakmanschap dat je goed voor jezelf zorgt, dat je veilig werkt, dat je ook zelf verantwoordelijk bent voor het plezier in je werk. Voor sommigen is er misschien wel iets heel anders nodig.

Duurzame inzetbaarheid is een hele grote boodschap. Moet je het niet veel simpeler maken?

Vergelijk het met de anti-rook campagne. Je bent wel heel dom als je nu nog gaat roken. Zo’n transitie maak je niet in een of twee jaar. We zetten iets in gang, wat pas over 10 of 20 jaar zijn vruchten afwerpt. Dat betekent dat we het als Volandis niet alleen kunnen, maar het samen moeten doen met opdrachtgevers, vakbonden, onderzoeksbureaus, etc. We willen het thema duurzame inzetbaarheid zowel op sector-, bedrijfs- als individueel niveau groter maken, net zoals dat met roken is gebeurd. Pas dan gaat het leven en creëren we op langere termijn bewustwording. Voor een belangrijk deel zijn dit cultuurinterventies, we brengen mensen naar een andere mindset. Hiervoor hoeven we niet veel nieuwe dingen te verzinnen. We moeten de basis op orde brengen en onze producten goed ontsluiten en aan de man brengen. 80% van die boodschap is communicatie.

De doelgroep van Volandis is omvangrijk en divers. Kleine en grote bedrijven, jonge en oude(re) werknemers. Betekent dit dat je in de boodschap ook steeds iets anders doet?

Op dit moment voeren we vooral nog uit wat vooraf aan de tekentafel bedacht is. Wat we extra zouden moeten doen, is het in kaart brengen van de verschillende soorten werknemers. De startende professional, de professional die al tien jaar in de sector werkzaam is en de eerste pijntjes begint te voelen, de mid career professional die iets wil met zijn carrière en tot slot de
Duurzame groep die vlak voor het pensioen zit en zich bezighoudt met de invulling van de laatste werkjaren. In de praktijk hebben we vooral met deze laatste twee groepen te maken. De werknemers die al klachten hebben of die zich realiseren dat ze in de problemenzone komen. Semipreventief dus, want zij hebben al iets waardoor ze over hun duurzame inzetbaarheid nadenken. Echter moeten we ook kijken naar de groep die eraan zit te komen. Daar zit de bewustwording en gedragsverandering, daar gaan we echt resultaten behalen.

En hoe werkt dat voor bedrijven? Moet je MKB-bedrijven nog anders benaderen dan grote bouwbedrijven?

De grote bedrijven beslaan maar een paar procent van het totaalaantal bedrijven, maar er werken wel veel mensen. Veel bedrijven in de sector hebben maar drie tot vijf werknemers. Dit is groep die latent wel wil, maar nog niets doet. Het bedrijfsadvies kan hier een belangrijke rol in vervullen en voor die bedrijven richtinggevend zijn. Wat helpt, is het onderwerp duurzame inzetbaarheid plat te slaan in de thema’s Werk veilig, Houd plezier en Kijk vooruit. Zo hebben ze iets te kiezen. De ene ondernemer heeft meer met gezond leven, de ander met plezier houden, de ander wil zijn mensen graag opleiden. Je moet ophalen wat ze willen weten. In plaats van één grote boodschap te maken voor allerlei soorten bedrijven.