Vier instrumenten voor communicatief beleid
Veel (overheids)organisaties zijn hard bezig hun beleid communicatiever te maken. Met als doel een beter gedragen beleid, waar zowel beleidsmakers als stakeholders zich in kunnen vinden. Dit vraagt om ander gedrag.
Beleidsmedewerkers moeten bij de vorming of realisatie van een plan openstaan voor meningen en ideeën van diegenen waar zij hun beleid op richten. Oftewel, communicatie in het hart van het beleid. Maar hoe pak je dit aan? We beschrijven vier instrumenten die je als organisatie kunt inzetten voor communicatiever beleid.
1. Inwonerspanel voor ontwikkeling Actieplan Duurzaamheid
Om de mening van een grote groep inwoners te inventariseren, maken veel Nederlandse gemeenten gebruik van een burgerpanel. Zo heeft de gemeente Enschede bijvoorbeeld het ‘Enschede Panel’. Een aantal keren per jaar vullen honderden inwoners een online vragenlijst in over actuele onderwerpen in de stad. Dit kost relatief weinig tijd, maar het kan van grote waarde zijn voor de vorming van bijvoorbeeld een plan. De gemeente Enschede heeft begin dit jaar een peiling duurzaamheid uitgezet onder inwoners. De uitkomsten van het onderzoek werden meegenomen in de verdere ontwikkeling van het Actieplan Duurzaamheid voor de stad. Voor deze peiling zijn, naast het Enschede Panel, via het Ondernemersloket ook Enschedese bedrijven benaderd. SIR ondersteunde de gemeente Enschede o.a. bij deze peiling door het uitnodigen van respondenten en het maken van een vragenlijst. Een ander goed voorbeeld is de inzet van het Enschede testpanel, inmiddels bestaande uit bijna 800 leden. Het testpanel test communicatiemiddelen op o.a. leesbaarheid en begrijpelijkheid. Zo hebben we onlangs in samenwerking met de gemeente Enschede een folder over cliëntondersteuning laten ‘testen’ en aan de hand van de resultaten de folder verbeterd op een aantal essentiële onderdelen.
2. Klankbordgroep voor strategieontwikkeling over toegang tot zorg
Een andere veelgebruikte methode is het samenstellen van een klankbordgroep, bestaande uit een vaste groep inwoners. De klankbordgroep kan vervolgens in verschillende fasen van een beleidstraject worden bevraagd over uiteenlopende onderwerpen. De ideeën en meningen van de leden kunnen worden meegenomen bij de ontwikkelingen van (nieuwe) plannen van een overheidsorganisatie.
Een goed voorbeeld is de klankbordgroepsessie die SIR organiseerde in het kader van de communicatie rondom de veranderingen in de zorg. Aan inwoners werd gevraagd op welke wijze zij informatie zoeken wanneer zij een ondersteuningsvraag hebben. De uitkomsten waren zeer waardevol voor verdere uitwerking van de strategie.
3. Inloopavond voor ophalen van ideeën ter verbetering van de leefbaarheid van de wijk
Je kunt er ook voor kiezen voor een bepaald beleidsthema een inloopavond te organiseren. Tijdens deze inloopavond kunnen inwoners binnenlopen en vertrekken wanneer het hen uitkomt. Naast het geven van informatie over gemeentelijke plannen, krijgen deelnemers de gelegenheid hun mening te geven. Een recent voorbeeld was de Dag van Twekkelerveld. Tijdens deze dag kregen wijkbewoners niet alleen de kans elkaar te ontmoeten, maar was er ook de mogelijkheid ideeën aan te dragen rondom verschillende thema’s van de wijk. Met als doel de leefbaarheid van de wijk te vergroten. Vraag aan SIR was samen met de projectgroep uit de wijk de communicatie en promotie te ontwikkelen.
4. Vragenlijst voor het ophalen van input voor een communicatievisie
Een vragenlijst is een goed instrument om de mening van een representatieve groep betrokkenen te peilen. Een vragenlijst kan antwoord geven op wat er leeft, waar behoefte aan is, welke ideeën er zijn, etc. De resultaten kunnen dus waardevolle input opleveren voor bijvoorbeeld een beleidsplan of visie. Een goede opbouw van de vragenlijst is hiervoor essentieel. Onlangs stelde SIR op basis van telefonische interviews en deskresearch een vragenlijst op voor een waterschap. Op basis van het vooronderzoek werden de thema’s voor de vragenlijst bepaald. Vervolgens werd deze uitgezet onder relevante stakeholders en samenwerkingspartners. De resultaten leverden belangrijke input voor de communicatievisie van het waterschap.
Er zijn nog veel meer instrumenten beschikbaar voor het communicatief maken van beleid, waarbij de invloed van de inwoner per instrument verschilt. Benieuwd naar meer instrumenten, tips en inspirerende voorbeelden? Bekijk het inspiratieboekje en laat je inspireren.
