Hoe stimuleren we klimaatbewust gedrag?
Water speelt een belangrijke rol in ons veranderende klimaat. We krijgen steeds vaker te maken met hoosbuien en hittegolven. En dat veroorzaakt veel overlast en schade. We moeten ons aanpassen aan deze extreme weersomstandigheden. Dat vraag om inzet op maatregelen van inwoners, bedrijven, ambtenaren en bestuur. Hoe stimuleren we klimaatbewust gedrag?
Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie 2018 en de Omgevingswet
Overheden nemen maatregelen om te zorgen dat schade door hittestress, wateroverlast, droogte en overstromingen zo min mogelijk toeneemt. Het Deltaprogramma voor 2018 bevat voor het eerst een Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA): een gezamenlijk plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk. En ook in de nieuwe Omgevingswet (2021) komen de maatschappelijke opgaven bij elkaar. We zijn op de goede weg.
We moeten samen in actie komen
Om de kwaliteit van water in onze leefomgeving op peil te houden of te verbeteren moeten bestuurders, ondernemers en inwoners echt in actie komen. Voor elke doelgroep is dit anders. Van inwoners verwachten we dat ze infiltratiekratten plaatsen, de regenpijp afzagen of in de tuin de stenen vervangen door planten. Van bedrijven verwachten we dat ze in hun eigen bedrijfsvoering zorgvuldig omgaan met water of partner zijn bij het stimuleren van waterbewust gedrag bij inwoners. Bijvoorbeeld hoveniers en tuincentra die werken aan watervriendelijke tuinen. En ambtenaren kunnen de noodzakelijke maatregelen inpassen in het beleid en de ruimtelijke ordening. Maar hoe bereiken we dit gewenste gedrag?
Waterbewustzijn is laag
Uit onderzoek blijkt dat in de samenleving het waterbewustzijn nog steeds laag is. Inwoners zijn zich vaak onvoldoende bewust wat zij zelf kunnen doen om bij te dragen aan het beperken van wateroverlast en het terugdringen van waterverbruik. Natuurlijk speelt communicatie een belangrijke rol bij het vergroten van dit bewustzijn en het bereiken van gewenst gedrag. Maar communicatie kan het niet alleen. Gedrag veranderen begint vaak bij beleid. Bij regelgeving voor klimaatbestendig bouwen.
Door een tegeltax, een boete bij het lozen van afval in de sloot of subsidies voor het aanleggen van groene daken. En dan vinden veel inwoners het ook nog vooral een taak van de gemeente of het waterschap om maatregelen te nemen. In onze visie moet je als je gedrag wilt veranderen op zoek gaan naar de gedragsbelemmeringen. Dat is de basis voor je communicatieplan waterbewustzijn.
Communicatieplan waterbewustzijn
SIR ontwikkelde voor gemeenten en waterschappen een aanpak om samen met inwoners en partners de communicatiestrategie voor waterbewustzijn te maken. De strategie is gebaseerd op het Communicatie Activatie Strategie Instrument (CASI) van de Rijksoverheid. Deze aanpak voor gedragsveranderingen voorkomt dat campagnes ontstaan in een creatieve blackbox. Alle inzichten en theorieën met betrekking tot sociaal wetenschappelijk onderzoek zijn namelijk in de CASI-methodiek bij elkaar gebracht.
Communicatiestrategie in 3 stappen
In de aanpak doorlopen we drie stappen. In de eerste stap vertalen we het beleidsdoel naar gedragsdoelen. In de tweede stap gaan we op zoek naar de gedragsbelemmeringen om in de laatste stap de strategie te ontwikkelen op basis van de 18 interventies voor gedragssturing. Aan de hand van het CASI-model en bijhorende tools ontwikkelen we zo samen de communicatiestrategie. Dit doen we met behulp van de Campagnewijzer, Beïnvloedingskaart, Gedragsbepalers, Basisstrategieën en Interventies. Het resultaat is een strategie waarmee je direct aan de slag kunt en die echt werkt. De strategie werken we vervolgens creatief uit in een campagne. En de uitvoering beschrijven we in het communicatieplan.
Meer weten?
Stuur dan een e-mail naar info@sir.nl of bel naar 053 430 70 44 en vraag naar Martijn Schenning of Barbara Borghuis. We vertellen graag meer over onze aanpak en ervaringen. Een kennismakingsafspraak is snel gemaakt.
